O Merkurym
Merkury narodził się razem z budynkiem, który ozdabia, w roku 1887. Była to wówczas Dyrekcja Kolejowa, a ulica nosiła nazwę 3 maja ku czci przyjęcia polskiej konstytucji. Rzeźba uwieńcza attykę neorenesansowej kamienicy i jest personifikacją ruchu kolejowego jako najszybszego sposobu lokomocji na ten czas.
Koło Merkurego można zobaczyć dzieci trzymające symbole kolejnictwa. Na bogato dekorowanej fasadzie nad oknami pierwszego piętra również widzimy alegoryczne postacie Elektryki, Mechaniki, Inżynierii.
Lwowiane dobrze znają ten budynek, ponieważ znajduje się tu wejście do byłego pasażu Gausmana – obecnie przejście Krzywa Lipa. Architektem jest Wincenty Rawski młodszy, absolwent politechnik lwowskiej i wiedeńskiej. Autorem rzeźby jest profesor Politechniki Lwowskiej Leonardo Markoni (6.10.1835? Warszawa – 1.04.1899, Lwów). Jego dzieła można zobaczyć na attyce Politechniki Lwowskiej, gmachu Galicyjskiej Kasy Oszczędnościowej („lwowska Statua Wolności”) – obecne Muzeum Etnografii, na fasadzie Grand-Hotelu, rzeźby na hotelu George zostały wykonane według projektu Markoniego. Nie jest to pełna lista jego dziedzictwa kulturalnego.
Figura Merkurego jest swoistą wariacją słynnego dzieła Giovanniego da Bologna (XVII wiek), gdzie Merkury został przedstawiony na głowie Gorgony – Markoni natomiast umieścił go na kole fortuny. Można też porównać tę pracę z rzeźbą Francuza Aleksandra Falguera (XIX wiek) „Zwycięzca kogucich bojów”, Markoni mógł zapoznać się z tą pracą podczas studiów w Rzymie. Wykuta żelazna brama została wykonana w pracowni ślusarskiej Jana Daszki.
Merkury | Zwycięzca kogucich bojów |
W latach 1893-1939 otworzono tu hotel i kawiarnię "Imperial". W roku 1915 w budynku zatrzymywał się znany amerykański pisarz John Reed. Później znajdował się tu handlowy dom galanterii i perfumerii "Impor", w latach 50. XX wieku – średnia szkoła rolnicza, kształcąca dyrektorów kołchozów, od czasów ZSRR i do dziś budynek jest siedzibą Funduszu Mienia Państwowego we Lwowie, funkcjonuje tu filia „Ukrsocbanku”.